Eksplorację Jawy zaczynamy od Surabayi, drugiego po Jakarcie co do wielkości miasta Indonezji (ok. 3 mln mieszkańców). Całą Jawę zamieszkuje 200 milinów ludzi. Już przejazd po zatłoczonych, zaskuterzonych przedmieściach daje namiastkę ruchliwości i zatłoczenia tej wyspy. Dziesiątki skuterów slalomują na centymetry między autami. Ludzie jak to w dużym mieście są tu bogatsi, na skuterach nie wożą już jak to na wsiach -które głównie do tej pory wizytowaliśmy - kur, worów z ryżem i całych kuchni. Ale widok niemowląt, monitorów czy butli z gazem jest tu częsty. Trudne próby przebicia się do centrum miasta jeszcze dobitniej uzmysławiają nam, że zdecydowanie musimy przyswoić sobie kilka nowych zwrotów w języku bahajskim. W Surabayi nie zabawiamy na dłużej. Niestety mamy tylko 30-dniową wizę więc trzeba się streszczać.
Kilkugodzinne oczekiwanie na nocny pociąg w rejony aktywnego (znowu i wciąż) wulkanu Bromo umilamy sobie kolacją w przystacyjnym warungu. Mie Goreng (kluchy z warzywami i mięskiem), szczególnie za złotówkę, w towarzystwie niekryjących zaciekawienia lokalsów smakuje wybornie. Stacja kolejowa nie ma się czego wstydzić. Już za bramkami stoi rozstawiona mini scena muzyczna, na której wkrótce pojawia się kapela grając światowe szlagiery. W poczekalni znajdują się fotele masażowe. Ponieważ masować umiemy się sami, na fotele nie siadamy.
Siadamy natomiast w knajpce i spijamy relaksacyjną kawę. Po chwili dosiada się lokals z całkiem niezłym angielskim i opowiada mega historię swojej sporej rodziny a w szczególności jej polskiej części w postaci 70 letniej obecnie kobiety. W latach młodości kobieta owa poznała w Polsce Indonezyjczyka i zauroczona jego osobą popadła w ogromną, nieposkromioną, szaleńczą miłość, która nie cierpiała przeciwności losu i wbrew wszelkim konwenansom społecznym, obyczajowym i kulturowym miała się udać i być wieczna. Oboje zdecydowali, że w Polsce przyszłości nie ma i jedynym sposobem na kontynuowanie znajomości jest przeprowadzka do Indonezji. Ponieważ panicz miał coś wspólnego z marynarką, naturalnym sposobem wydało się przeszmuglowanie kobieciny statkiem. Największym problemem miał być załadunek. Jest na szczęście na to sposób. Wsadzić babę do zamykanego na kłódkę pudła! i po załadunku (już na statku) wypuścić. Kobieta w miłości swej ogromnej długo trenowała przed wyprawą. I tak pierwszego dnia wchodziła do metrosześciennego pudła na godzinę, drugiego na dwie. W reszcie czuła się w pudle na tyle wygodnie, że oboje postanowili rozpocząć tę odważną akcję. Załadunek do pociągu jadącego na Jugosławię odbył się bez problemów. Pierwszy problem pojawił się, gdy kobieta próbowała otworzyć znalezioną w pudle butelkę Coca-Coli. Na swoje nieszczęście naiwna, głupia baba nie trenowała otwierania kapsli zębami więc nieco się przy tym poraniła. Pierwszy etap (podróż pociągiem) poza zakrwawioną wargą przebiegł jednak bez większych problemów. Problem pojawił się w Jugosławii, podczas załadunku na statek. Dźwig tak niefortunnie zabierał się za schwycenie pudła, że klapa się otworzyła a z pudła wyskoczyła przerażona baba. Na szczęście jakoś udało się wszystkich udobruchać i kobieta ostatecznie dotarła do Indonezji, gdzie spłodziła potomstwo i stała się legendą, o której pisano w gazetach. Taka historia!
My pociągiem do Probolinggo dojeżdżamy jak ludzie i, ku zdziwieniu dworcowych naganiaczy nie godzimy się na żaden z oferowanych przez nich hoteli. Wybieramy dworcową ławkę. Przeczekamy tu do rana, by za dnia transportować się do przywulkanicznej wioski Cemoro Lawang. Ach, jakże tęskniliśmy za tego typu sposobem nocowania! Po 3 rano megafony przydworcowych meczetów przypominają nam, że nie jesteśmy już na hinduskim Bali. Tu panuje Islam. Smutne, nie trzymające tonacji jęki i zawodzenia po około godzinie zaczynają powoli cichnąć i peronowa poczekalnia ponownie pogrąża się w spokojnym, przerywanym jedynie charkotami lokalsów i anonsującym pocągi spikerem oczekiwaniu na pociąg / w naszym przypadku świt. Wraz z pierwszymi promieniami słońca opuszczamy dworzec by wdać się w długą i irytującą walkę z kierowcami minibusów o godziwą stawkę transportu. Potwierdzamy to co o Probolinggo pisze Lonely Planet - naganiacze są tu chamscy, nieuczciwi i brak im szacunku dla innych ras. Lokalna "mafia" nie podwiezie obcego "bankomatu" za przynajmniej kilkukrotnie wyższą od standardowej cenę. Nawet transportem publicznym. Rekordowa oferta jaką usłyszeliśmy to 15 krotnie wyższa cena! Ludzie w mundurach potrafią bardzo przekonująco kłamać w oczy. Przykład: pomysł na przygodę - jechać do Bondowoso, zostawić gdzieś plecaki, wynająć skuter i jechać na jen Plateu - jakiś zajebisty wulkan. Idziesz na dworzec autobusowy, patrzysz na rozkład jazdy i zadowolony kierujesz się w stronę autobusów. Po drodze jednak obsługa dworca zapewnia cię, że autobusu do wymarzonej destynacji nie ma. Pytasz się kierowcy - uff, jest, już masz wsiadać, a na tabliczce napisane jak byk, że autobus jedzie gdzie indziej. Znajdujesz w końcu autobus taki jaki chcesz, stojący gdzieś na uboczu, ale wszyscy wokół mówią, że nie jedzie - a innych pasażerów brak. W końcu trafiasz na człowieka, który w końcu dobrze mówi po angielsku i rozumiejącym nasze troski tonem tłumaczy, że rozkładowi jazdy nie do końca można wierzyć, a tak czy siak, tam gdzie chcesz jechać skuteru białemu nie pożyczą bo dojazd na wulkan jest w tak fatalnym stanie, że bez wynajętego kierowcy się nie da. Ale zaprasza do swojego biura, gdzie już jako agent sprzedaje ci zajebistą ofertę. Normalnie mielibyśmy prawdopodobnego oszusta w dupie i dojechali pod wulkan na własną rękę wcześniej czy późnej. Ponieważ niestety Indonezja jest tak rozległa a czasu tak mało, wkurwieni godzimy się na ofertę rezygnując z marzenia. Niestety - coś za coś. Może taka jest specyfika podróżowania po Azji. Na pewno trzeba sporo czasu, spokoju i dystansu jak i zdrowego rozsądku by nie zatracić się w pyrrusowej walce z azjatycką (a może tylko indonezyjską?) turystyką. Mamy tylko nadzieję, że niewiele jest w Azji takich miejsc jak Probolinggo. Trochę nie możemy doczekać się Tajlandii, Laosu, Wietnamu i Kambodży, gdzie czas nie będzie nam narzucał stylu podróżowania. Bo ludzie nienaganiaczowi są tu przemili. Na Jawie wręcz, póki co, sami podchodzą, zagadują, są strasznie zaciekawieni i bardzo dużo się uśmiechają. Z takiego ich w naszym kierunku zachowania jesteśmy niezmiernie radzi.
Wraz z pokonywanymi kilometrami ochłaniamy. Wkraczamy bowiem w pokrytą białym chmurowym pyłem, czarnym wulkanicznym piaskiem(?), magiczną krainę - droga staje się coraz węższa, wioski dziksze. Mieszkańcy odgarniają łopatami osiadający wszędzie pył. Docieramy do Cemoro Lawang i po krótkim odpoczynku rekonansujemy Gunung Penanjakan, z którego roztacza się fantastyczny widok na Bromo, Batok (inny wulkan) i całą okolicę - niestety również aktywny, największy Semeru skrywa się w wulkanicznych wyziewach). Schodzimy po ciemku we mgle słuchając zawodzących psich skowytów i uważając na zeskuterzonych, nieoświetlonych (jak oni robią to w tej mgle!) dzikusów.
Poranek, ze względu na spore zachmurzenie, nie robi już na nas tak spektakularnego wrażenia. Miło gawędzimy z poznaną na szczycie, pierwszą w Indonezji, grupą Polaków. Tak pozytywnie nakręcają nas na odwiedziny innego pięknego wulkanu, że zmieniamy trochę nasze plany i zamiast na zachód, jedziemy turystycznym busem, o którym było wyżej w rejony Ijen Plateu.
Znów jest pięknie. Pola ryżowe zamieniają się w plantacje kawy, droga staje się coraz bardziej kręta, wyboista, dzika. Miejscami bus jedzie tempem wolnospacerowym, pokonując każdy kamień na drodze z osobna. Poznani przez nas na szczycie Gunung Penanjakan Grzegorz, Ania, Paweł i Ewa podróżujący innym busem łapią na tej samej drodze gumę. Wygląda na to, że naciągacz nie do końca kłamał i choć nie zmieniamy zdania o nieuczciwych metodach marketingu agentów turystycznych to jadąc przez dżunglę stromą, wyboistą drogą chyba stwierdzamy, że jednak skuterem byśmy się tu wymęczyli.
Złość mija całkowicie, gdy po zaakomodowaniu do noclegowni i posiłku zanurzamy się w naturalnym gorącym źródle! Jeśli taka forma kąpieli nie robi na Was większego wrażenia zalecamy dwutygodniowe wyrzeczenie się z komfortu ciepłej wody - źródlana kąpiel zmasakruje Wasze zmysły.
Pobudka o 3.30 i ruszamy na wulkan. Nie ma to jak godzinna stroma wspinaczka o poranku. Po drodze mijamy skaczące po drzewach gibony. Kawah Ijen słynie z bogatych złóż siarki, która śmierdzącymi, gryzącymi gardła, żółtymi podmuchami bucha z wnętrza ziemi. We wnętrzu krateru ,w kłębach siarki, chronieni jedynie przez zaciskane w zębach chusty (maski ochronne za drogie) indonezyjscy górnicy łupią swymi dzidami w osadzającą się rudę, pakują do koszy i po stromych, niebezpiecznych nawet dla idącego na lekko turysty stokach znoszą ją na swych barkach do podnóża góry. Zero automatyzmu, wszystko tzw. ręcami. Za kilogram siarki dostają 500 Rupii, czyli ok. 15 groszy. Mając za sobą pewne doświadczenie w dźwiganiu ciężkich przedmiotów nie byłbym sobą, nie zmierzywszy się z wypakowanymi rudami siarki koszami na pałąku. Bracie!, możesz być ze mnie dumny. Za którymś razem udało mi się na kilka sekund podnieść blisko stukilogramowy ładunek. Indonezjanie wykonują w ciągu dziennej, 6 godzinnej zmiany średnio 2 kursy góra-dół znosząc dziennie około 180 kg siarki. Zarabiają około 30 zł dziennie. Całkiem nieźle, ale jakim kosztem. Mega szacun (i pozdro)! Paradoksalnie najstarszy pracujący siarkarz ma 70 lat. Pewnie zieje ogniem jak smok.
Wystarczy już jawajskiej natury. Pora na kulturę. Kierunek Yogyakarta. 700 tysięczne miasto, centrum kulturalne Jawy, taki większy balijski Ubud. Łączy w sobie jestestwo nowoczesnego, sporego miasta i tradycję starych czasów. Zostajemy tu na kilka dni, przeciskając się między wąskimi uliczkami, straganami, stołując się w niezliczonych warungach i obserwując życie.
Wypożyczamy skuter i jedziemy do jednego z największych południowo-azjatyckich cudów architektury - Borobuduru, gdzie wśród niezliczonych "Hello mister! Photo, photo!" podziwiamy zbudowaną z 2 milionów kamiennych bloków buddyjską świątynię. Wielka stupa prezentuje się dobrze zarówno z odległości, jak i z bliska, gdy można podziwiać misternie wyrzeźbione kamienie przedstawiające buddyjską wizję kosmosu - od codziennego życia, nagradzanego bądź karanego progresywną, bądź regresywną reinkarnacją aż po wizje nirwany.
Zwiedzamy też pałac urzędującego wciąż w Yogyakarcie sułtana. Liznąwszy co nieco kultury, wypoczywamy i gromadzimy energię przed następną destynacją - dziką Sumatrą, gdzie mamy nadzieję dać upust naszym eksploratorskim zapędom.
